Upadłość konsumencka

23-11-2016

Z przyjemnością informujemy, iż prawnikom Kancelarii udało się uzyskać pozytywne rozstrzygnięcie w sprawie wniosku dłużnika o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (tzw. upadłość konsumencka).

Co to jest upadłość konsumencka?

Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jest odrębnym postępowaniem upadłościowym uregulowanym w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe (dalej: “PrUpad”).

Postępowanie to przeznaczone jest dla osób fizycznych, które stały się niewypłacalne. Zgodnie z art. 11 ust. 1 PrUpad przez niewypłacalności należy rozumieć taki stan, w którym dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Najprościej ujmując oznacza to sytuację, w której dłużnik zobowiązany jest do dokonania zapłaty na rzecz wierzyciela, jednakże ze względu na brak środków finansowych nie może jej dokonać.

Celem upadłości konsumenckiej jest oddłużenie osoby fizycznej. Przez oddłużenie należy rozumieć umorzenie przez sąd zobowiązań upadłego powstałych przed ogłoszeniem upadłości konsumenckiej, co prowadzi do sytuacji, w której dłużnik zostaje zwolniony z długów. Nadto, celem upadłości konsumenckiej jest uzyskanie przez wierzycieli chociażby częściowej zapłaty przysługujących im wierzytelności.

Osoby uprawnione do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej. Wniosek taki może być również złożony przez wierzyciela. Należy wskazać, iż upadłość konsumencka może zostać także ogłoszona w sytuacji gdy dłużnik posiada tylko jednego wierzyciela.

Oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Złożenie przez dłużnika wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie zawsze skutkuje ogłoszeniem takiej upadłości.

Należy podkreślić, iż w toku postępowania sądowego o ogłoszenie upadłości konsumenckiej sąd bada, czy dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. W przypadku uznania przez sąd, że dłużnik doprowadził do niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, jest on zobligowany do oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Jednocześnie, w toku postępowania upadłościowego sąd bada, czy w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku:

1)  w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe według przepisów PrUpad, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika,

2)  ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono na podstawie przepisu art. 49120,

3)  dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,

4) czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Warto pamiętać, iż w razie zaistnienia przesłanek określony powyższych punktach, sąd może ogłosić upadłość konsumencką, jeżeli jest ona uzasadniona względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Ponadto, należy wskazać, iż sąd jest zobligowany do oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań, chyba że do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia doszło pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Sąd oddali także wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dane podane przez dłużnika we wniosku są niezgodne z prawdą lub niezupełne. Przy czym sąd w tym przypadku sprawdza, czy niezgodność lub niezupełność jest istotna lub czy przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Postępowanie przed sądem

Zgodnie z art. 19 ust. 1 i 1c PrUpad wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej rozpoznaje sąd właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika. W przypadku osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej lub zawodowej domniemywa się, że głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce zwykłego jej pobytu.

Należy także pamiętać, że wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej składa się na urzędowym formularzu oraz podlega opłacie sądowej.