Jak już zostało wyjaśnione w poprzednich wpisach termin na odrzuceniu spadku lub przyjęcie spadku wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Może zdarzyć się jednak sytuacja, w której spadkobierca zmarł przed upływem terminu do złożeniu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po spadkodawcy.
Co w takim przypadku powinien zrobić spadkobierca zmarłego spadkobiercy?
Odpowiedź na wyżej postawione pytanie znajduje się w prawie spadkowym, a mianowicie w art. 1017 zd. 1 kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią tego przepisu „jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców.
Uznać zatem należy, że omawiana w niniejszym wpisie instytucja tzw. transmisja spadku to przejście uprawnień zmarłego spadkobiercy do przyjęciu lub odrzucenia spadku na jego spadkobierców, którzy mogą podjąć decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po pierwotnym spadkodawcy.
Wyobraźmy sobie następującą sytuację: Spadkodawca „A” umiera w dniu 1 kwietnia 2020 r. Spadkobiercami „A” jest jego syn „B” oraz żona „C”. Spadkobierca „B” chce odrzucić spadek po Spadkodawcy „A”. Spadkobierca „B” nie zdążył odrzucić spadku, bowiem zmarł w dniu 1 maja 2020 r.
W powyższym przykładzie Spadkobierca „B” mógł odrzucić spadek po Spadkodawcy „A” w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o powołaniu spadku. Ze względu na swoją śmierć nie zdążył złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku. W takim wypadku oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po Spadkodawcy „A” mogą złożyć spadkobiercy zmarłego Spadkobiercy „B”.
Transmisja spadku
Ustawodawca zdecydował w treści art. 1017 zd. 2. kodeksu cywilnego, że termin do złożenia tego oświadczenia (omówionego powyżej – przypis autora) nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy”.
Powyższe oznacza, że dochodzi do wydłużenia terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po zmarłym pierwotnym spadkodawcy.
Proszę wyobrazić sobie następujący przykład: termin przysługujący Sławomirowi K. na odrzuceniu spadku po swoim ojcu Janie K. upływał w dniu 30 grudnia 2021 r. Sławomir K. zmarł przed upływem tego terminu. Spadkobiercom Sławomira K. termin na przyjęcie spadku upływał w dniu 30 marca 2022 r.
W przedstawionym przykładzie dojdzie do sytuacji, w której spadkobiercy Sławomira K. będą mogli, wskutek transmisji, odrzucić lub przyjąć spadek po Janie K., do dnia 30 marca 2022 r.
Przyjmuje się, że spadkobierca uprawniony wskutek transmisji powinien w pierwszej kolejności złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku po swoim spadkodawcy, a następnie dopiero złożyć oświadczenie co do spadku po pierwotnym spadkodawcy.
Przykład: termin Sławomirowi K. na odrzuceniu spadku po swoim ojcu Janie K. upływał w dniu 30 grudnia 2021 r. Sławomir K. zmarł przed upływem tego terminu. Spadkobiercom Sławomira K. termin na przyjęcie spadku upływał w dniu 30 marca 2022 r. Spadkobiercy Sławomira K. podjęli decyzję o przyjęciu spadku po Sławomirze K. oraz o odrzuceniu spadku po Janie K.
W powyższym przykładzie spadkobiercy Sławomira K. powinni w pierwszej kolejności przyjąć spadek po Sławomirze K., aby stać się jego spadkobiercami, którym przysługuje prawo do przyjęcia lub odrzucenia spadku w imieniu Sławomira K. po Janie K.
Należy wskazać, że do decyzji składającego oświadczenie należy, czy dojdzie do prostego przyjęcia spadku czy do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
