W przepisach prawa zostały uregulowane różnego typu terminy. Takie terminy znajdują się również w prawie spadkowym. Dotyczą one praw i obowiązków spadkobiercy. Możemy wyróżnić m.in. terminy dotyczące dochodzenia uprawnień z zachowku czy dotyczące odrzucenia spadku. Poniżej zostaną omówione najważniejsze terminy w sprawach spadkowych.
Spadkobierca w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku, może złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Jeżeli w powyższym terminie spadkobierca nie złoży stosownego oświadczenie, to przyjmuje się, że spadek został przyjęty przez niego z dobrodziejstwem inwentarza.
Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku rozpoczyna swój bieg, gdy spadkobierca uzyska wiedzę o swoim powołaniu do spadku, tj. uzyska wiedzę o tym, że jest spadkobiercą ustawowym lub testamentowym. Dlatego też uznać należy, że powołanie do spadku musi istnieć w chwili składania oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
O długach spadku oraz przyjęciu spadku można przeczytasz tutaj.
Kwestia przedawnienia roszczenia o zachowek została uregulowana w treści art. 1007 kodeksu cywilnego. Rozpoczęcie terminu biegu przedawnienia roszczenia o zachowek zależy od tego czy spadkodawca sporządził testament.
W przypadku sporządzenia przez spadkodawcę testamentu, termin przedawnienia roszczenia o zachowek wynosi 5 lat liczonych od dnia ogłoszenia testamentu.
Natomiast w przypadku braku testamentu, roszczenia przeciwko osobie zobowiązanej do uzupełnienia zachowku przedawnia się z upływem pięciu lat od dnia otwarcia spadku, tj. śmierci spadkodawcy.
Szerzej na temat zachowku można przeczytasz tutaj.
Terminy w sprawach spadkowych
W przepisach kodeksu cywilnego została uregulowana możliwość uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia. Spadkobierca uznany za niegodnego zostaje wyłączony od dziedziczenia. Zastosowana jest fikcyjna zgodnie z którą przyjmuje się, że osoba taka nie dożyła otwarcia spadku. Zgodnie z treścią art. 927 kodeksu cywilnego spadkobiercą nie może być osoba, która nie żyje w chwili otwarcia spadku, czyli w chwili śmierci spadkodawcy.
Spadkobierca może być uznany za niegodnego w następujących sytuacjach:
1) gdy dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
2) gdy podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
3) gdy umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.
Aby uznać spadkobiercę za niegodnego należy wystąpić do sądu ze stosownym powództwem. Może tego dokonać każda osoba, która ma w tym interes prawny.
Termin na wystąpienie z takim żądaniem wynosi jeden rok od dnia, w którym osoba dowiedziała się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.
Szerzej na temat niegodności dziedziczenia można przeczytasz tutaj .
Zgodnie z treścią art. 981 kodeksu cywilnego roszczenia z tytułu zapisu przedawnia się z upływem lat pięciu od dnia wymagalności zapisu.
Przepis ten dotyczy roszczeń o wykonanie zapisu, ale również roszczeń związanych z odszkodowaniem za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zapisu.
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10.07.2019 r., sygn. akt V CSK 228/18 stwierdził, że „o wymagalności roszczenia o wykonanie zapisu decyduje wiedza o zapisie i wiedza o osobie zobowiązanej. W typowych przypadkach jest to dzień ogłoszenia testamentu lub dzień dowiedzenia się spadkobiercy o ogłoszeniu i treści testamentu.”.
Szerzej na temat zapisu można przeczytasz tutaj .
